අර ඈත පින් බිම

සොඳුර නොකිපෙන්න !
දුෂ්කරයි රළු කරළු වූ මේ මාවත
සොඳුර නොහඬන්න !
කර්කෂයි රුදු කටුක වූ මේ මාවත
එන්න! අත මට දෙන්න
පා නඟමු අපි එක්වන්ව
පොඩි කඳුළු බිඳුවකට බැහැ
ජීවිතේ වසා ගත්
කිළිටි රොන් මඬ කැටිති දොවන්නට

බලන් අර!
නබෝ ගැබ වසාගත්
දාගප් බුබුළු අග
දේවතා කොටු අලු කරන චුඩාමිණ
බලන් නළියනා අර බෝ ළපලු
නුඹේ තොල් දෙපට අග
වල ගැසෙන ප්‍රහර්ෂය සේම

නිමල වූ බෝ රුකේ
පොතු කැපුණු කඳ තුළ
බැක්ටීරියා හා දිලීරද වෙසෙත්!
අතු අග රැඳි පලු පත්
මා වවුලෝ බුදිත්
සැදැහැවතුනට අකැප මුත්!
දාගැබේ සුදු සෙවණැ පත්
කාකයෝ වසුරුද හෙළූ මුත්
ජීවිතය විලසින්ම ඒ හැම
නිතින් අංජලිකරණීය වෙත්!

ස්නේහය සුදුයි
සුදු ඔසරි පට සේ මුදුයි - මොළකැටියි
මරණයද මුදුයි සියුමැලියි
සුදු වියන් බැ‍ඳෙනුයේ ඒ නිසයි
ජීවිතය හැඩි දැඩියි - කලුයි
රාත්‍රියසේම බිය කරුයි
ළහිරු එහි ගෙන ආ යුතුයි
එතෙක් දෙපයින්ම අප යා යුතුයි!

සොඳුර නැඟිටින්න !
පිසගන්න ඔය කඳුළු
එන්න අත මට දෙන්න!
පා නඟමු අපි එක්වන්ව
දොවා පැන් සනහා
සල් මලක් සේ ගෙන ජීවිතය
පුද කරමු ඉතින් අපි
අපගේම දෙපා මුල

පැන් වැඩුම

හැපි හැපී කඳු කොපුල් මත

හඬා බසිනා කඳුළු කඳුරු ද

සි‍ඳෙයි - සීතල කඳුකරේ මේ

සුසුම් උණුසුම් රශ්මියේ !

ඉකි ගසා ළයැ අත තබා

එබි එබී වෙවුළන ඉළුක් තුඬැ

රැ‍ඳෙන්නේ ඒ කඳුළුදැයි මට

නො තේරෙයි අම්මේ !

ආදරය උතුරා පිරූ

කිරි රස දැනී රෑ සීනයේ

හද තෙමා ගැලුවේ මෙ දා

ඒ කඳුළු දෝ අම්මේ ?

ඉණැ තබා නෙලනා පලා

ගෙන’වුත් කැවූ දුවනා මුවන්

අහලක පවා නොම වූ දිනේ

හුරු පුරුදු සේ තනිව ම නැඟී

ගියෙ ඇයි ඉතින් මේ විගසිනේ?

නිම්මා නැතිව දුක් අනුභව කොට බතට

සම්මා සමිඳු සේ ඉවසා දුක් ගැහැට

පෙම්මාදරය අහවරයක් නැති හිතට

අම්මා ගියේදෝ කිරි එරවා එන්ට

කාසිගස් සර සරය අතරේ

පොර වැටී නොමිනිස් නගරයේ

දිනෙක කොල අහුරක් කඩාගෙන

නුඹ බලන්නට ගමට එන්නයි

සැරසුණේ මා සත්තමයි !

තරහ වීදෝ නුඹත් මා හා

මේ ලෙසින් සැඟවී ගියේ?

පස් පිඬක් ලමි හිත හදාගෙන

රන්රුවන් ඇත්තෙත් එසේමැයි !

මහ පොළොව සේ උතුම් අම්මේ

කවුරු අප නෙත් පිස දමත්දැයි?

අන්ධකාරය හූ කියාගෙන

හඬාගෙන දුවනා

රේල් පාරෙන් පියවරක්

ඉහළට තබාලා ගොඩවෙනා

හවුල් ඉඩමේ පස් පිඬැලි යට

මගේ හදවත වළ දමා

එතැන දචසක මල් පිපෙන තුරු

හිඳිමි කඳුලින් පැන් වඩා

තීර්ථය - ඔබ!

සැඳෑ හිරු උණුසුම් දෙතොල වැද
පණ පෙවී විලියෙන් රතුව ගිය
දිගන්තය ඉම අහස් කොපුලත
බි‍‍ඳෙන රළ කඳුළින් තෙමේ
සයුරු දිය මත පිපී නලියන
එළි තිතක් මෙනි ජීවිතේ !

අවරගිරි නැටියෙන් මිදී
හිරු ඉදී පරවී වැටේ
යළිදු හෙට එන සහන් එළියක
පොදක් ක්ෂිතිජය මත ඉසේ

මිනිස් සන්තානයේ ඇවිලෙන
පැතුම් තරුවැල එළි පොකුරු යට
වෙරළ මත ඇඳි සියක් පියවර
සයුරු රළ දිවගින් මැකේ

පෙර දිනෙක සහ පිරිවරින්
ලොව සොයා ආ දිගු ගමන් මඟ
නැවතුමක් සනිටුහන් කැරැ ලූ
නැවැතුමක් බව ජීවිතය මට
පසක් කැර දුන් තීර්ථය ඔබ !

පතුල් බිඳ ලූ - රුවල් හැකි ලූ
හබල් සිඳ ලූ - වෙරළ හැරැ ලූ
යාත්‍රාවෙක හිසට බර දී
ඉසුඹු ලන'තුර සිතක් විය මට
මහා ගැඹුරකි දිවි ගමන් අග !

පිපෙන පෙණ මල් නඟන හසරැල්
හඬන දියවැල් කෙළන සුරතල්
කිරි කවඩි - වැලි මැඳුරු බැ‍ඳෙනා
බොළඳ සුකොමල වෙරළ දුට මැන
එය නොවේමැයි ජීවිතේ !

සුවහසක් වේදනා ගැබ්බර
දරා සැඟැවූ දියතුරේ
නිදන් කළ සෙල් පිටෙක ලියැවුණ
මහා රහසකි ජීවිතේ !

විකසිත වන්නට

දවස නිමා වී නම්
විහඟ ගීයද ගොළු නම්
සුළඟ වෙහෙසින් සුසුම් ලා නම්

අන්ධකාරයෙ රුවල් පට
මා සිසාරා හෙලනු මැන
අතුරවා ස්වප්නයේ ඇතිරිලි
හොවා සුව නින්දෙක ලොව ම
වසා ලනු මැන සෙමෙන්
සවස පර වූ රත් නෙළුම් පෙති

ගමන නිමා වනු පෙරාතු ව
ඔලොගුව සිස් වූ
සළු ඉරී කිළිටි වූ
දිරි සිඳුණු ඒ යාත්‍රිකයා
මුදා සන්තාපයෙන්

කුළුණුබර අඳුර තුළ
සැඟවගත් කුසුමක් සේ
පුරාලනු මැන ඔහු හෙට
නැවුම් ප්‍රමුදිත ජීවයෙන්

(රවින්ද්‍රනාත් තාගෝර් කිවිඳුන්ගේ නොබෙල් සම්මාන ලාභී 'ගීතාංජලී' කෘතියෙන්)